24009

Рақамли дипломатия: Давлат органлари фаолияти очиқлигини таъминлашда янгича ёндашувлар ҳаётга татбиқ этилмоқда

Бугун дунёда кечаётган глобаллашув жараёнлари мамлакатни истиқболда тараққий топтириш жараёнида ахборот-коммуникация технологиялари, интернет-сервислар ҳамда “мулоқот концепцияси” ёндашувидан самарали фойдаланишни талаб қилмоқда. 2017 — 2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясида давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлигини таъминлаш, жисмоний ҳамда юридик шахсларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларига оид ахборотни тақдим этишнинг замонавий шаклларини жорий қилиш зарурати белгиланган.

Ҳозирги кунда мамлакатимиздаги 114 та давлат органи ўз электрон порталига эга. Уларнинг 79 фоизида мобиль версияси ҳам мавжудлиги аҳоли учун қўшимча қулайликлар туғдирмоқда. Бундан ташқари, вазирлик ва идоралар расмий веб-сайтларида улар фаолияти ҳақида долзарб янгиликлардан хабардор бўлиш учун электрон обуна тизими жорий этилган.

Сўнгги вақтларда давлат ҳокимияти ҳамда бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлигини такомиллаштириш бўйича аниқ чора-тадбирлар амалга оширилаяпти. Таҳлиллар шуни кўрсатмоқдаки, ушбу чоралар давлат ва жамият ўртасидаги мулоқотнинг янги ёндашув ҳамда усулларини татбиқ қилиш имконини бераётир.

Биринчи ёндашув — давлат органларининг виртуал қабулхоналари бўлиб, у жамоатчилик билан онлайн-мулоқот ўрнатишнинг ўзига хос трендига айланди. Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг 2016 йил сентябрь ойида ишга туширилган Виртуал қабулхонаси (pm.gov.uz) давлат органларининг халқ билан мулоқотини йўлга қўйишнинг янги шаклларига йўл очди.

Бир вақтнинг ўзида Юртбошимизнинг “Facebook” ва “Davra.uz” ижтимоий тармоқларида саҳифалари очилди. Мамлакатимиз раҳбарининг “Facebook” ижтимоий тармоғидаги саҳифасида давлат раҳбари фаолияти, Фармон ҳамда қарорлари, чет мамлакатларга ташрифлари ва бошқа маълумотлар тезкорлик билан жойлаштирила бошланди. Саҳифада интернет фойдаланувчилари янгиликларга фикр билдиришмоқда, ҳар бир фуқаро ўз муносабатини ёзиб қолдираяпти. Бу ҳам халқ билан мулоқот механизми юқори даражада ташкил этилаётганининг ёрқин ифодасидир.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Facebook”даги саҳифасини 110 мингдан ортиқ киши ўқийди. Президент Виртуал қабулхонасида 1,3 миллиондан ортиқ мурожаатлар кўриб чиқилди. Бу саъй-ҳаракатлар давлат органлари, раҳбарлар учун ўрнак бўлди, десак, янглишмаймиз. Чунки улар ўз виртуал қабулхоналарини ташкил қилди. Бугунги кунда қарийб барча давлат органлари ўз виртуал қабулхонасига эга бўлиб, бу фуқароларнинг муаммоларига амалий ечим топишда қўл келмоқда. Пировардида юртдошларимиз виртуал оламда тобора фаоллаша бошлади. Уларнинг мамлакат сиёсий бошқарувига нисбатан ишончи мустаҳкамланаётгани яна бир эътиборли жиҳатдир.

Иккинчи ёндашув давлат органларининг ижтимоий тармоқлардаги фаоллигида кўзга яққол ташланади. К. Бьола ўзининг “Digital Diplomacy: тheory and practice” (“Рақамли дипломатия: назария ва амалиёт”) китобида рақамли дипломатияга жамиятда кечаётган ўзгаришларни рақамли воситалар ҳамда виртуал ҳамкорлик орқали бошқариш стратегияси, дея таъриф беради. Рақамли дипломатия “юмшоқ куч” воситаси сифатида ишлатилиши мумкин ва зарур ҳам.